§68. Według deklinacji drugiej odmieniają się rzeczowniki złożone każdego z rodzajów, o tematach zakończonych na samogłoskę wysoką (-i, -u). Akcent w deklinacji drugiej jest stały lub ruchomy, co obrazują modele odmiany.
Przyrostki -i, -u są specjalną postacią nieakcentowanych przyrostków -jA, -wA, używaną po rdzeniach z akcentem na przedostatnią samogłoskę. Dopuszczalne są więc tylko modele kát-i, katáp-i i katpák-i (i odpowiednie postacie wzdłużone). Akcent przenosi się na następną samogłoskę we wszystkich przypadkach z wyjątkiem absolutywu, mianownika i biernika, co powoduje także zmianę stopnia apofonii rdzenia na następny. Należy jednak zwrócić baczną uwagę, że rzeczownik odmienia się według deklinacji drugiej, jeśli końcowe -i, -u nie należą do rdzenia (w tym ostatnim wypadku odmiana zachodzi według deklinacji 10, np. daru ‘drzewo’). W słownikach przyrostkowe -i, -u oddziela się znakiem łącznika, np. fjox-u f ‘pszczoła’, dleŋ-u u ‘język (anat.)’.
sg. | du. | pl. | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
abs. | fjoxu | dleŋu | fjoxuh | dleŋwi | fjoxwos | dleŋwə |
nom. | fjoxus | — | fjoxuh | — | fjoxwos | — |
gen. | fixouśo | dlŋeuśe | fixowou | dlŋeweu | fixowoŋ | dlŋeweŋ |
prt. | fixowot | dlŋewet | fixowotu | dlŋewetu | fixowotos | dlŋewetes |
dat. | fixoufo | dlŋeufe | fixoufu | dlŋeufu | fixoufos | dlŋeufes |
acc. | fjoxumo | — | fjoxumu | — | fjoxumos | — |
ins. | fixowimo | dlŋewime | fixowimu | dlŋewimu | fixowimos | dlŋewimes |
loc. | fixowi | dlŋewi | fixouju | dlŋeuju | fixowis | dlŋewis |
sep. | fixouto | dlŋeute | fixoutu | dlŋeutu | fixoutos | dlŋeutes |
dir. | fixouko | dlŋeuke | fixouku | dlŋeuku | fixoukos | dlŋeukes |
ess. | fixoupo | dlŋeupe | fixoupu | dlŋeupu | fixoupos | dlŋeupes |
voc. | fixou | dleŋu | fjoxuh | dleŋwi | fjoxwos | dleŋwə |
Wołacz nie ma w tej deklinacji końcówki, jednak różni się od przypadka absolutnego stopniem apofonii i miejscem akcentu. Odmiana rzeczowników z przyrostkiem -i zachodzi według analogicznego wzorca.
§69. Rzeczowniki kolektywne utworzone przyrostkami -ri- lub -li-, kolektywne formacje nieregularne jak rokki ‘konie’ (por. rok ‘koń’) i niektóre inne rzeczowniki, mające przyrostek -i, -u wbrew podanym regułom, mają akcent stały w całej odmianie (por. jednak kolektywne hari ‘mienie’ z akcentem ruchomym, związane z nieregularnym czasownikiem a ‘mieć’). W słownikach przyrostkowe -ri, -li, -i, -u oddziela się znakiem łącznika, np. capr-u f ‘wróbel’, dlakr-u u ‘łza’.
sg. | du. | pl. | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
abs. | capru | dlakru | capruh | dlakruwi | capruwas | dlakruh |
nom. | caprus | — | capruh | — | capruwas | — |
gen. | caprauśa | dlakrauśa | caprawau | dlakrawau | caprawaŋ | dlakrawaŋ |
prt. | caprawat | dlakrawat | caprautu | dlakrautu | caprautas | dlakrautas |
dat. | capraufa | dlakraufa | capraufu | dlakraufu | capraufas | dlakraufas |
acc. | capruma | — | caprumu | — | caprumas | — |
ins. | caprawima | dlakrawima | caprawimu | dlakrawimu | caprawimas | dlakrawimas |
loc. | caprawi | dlakrawi | caprauju | dlakrauju | caprawis | dlakrawis |
sep. | caprauta | dlakrauta | caprautu | dlakrautu | caprautas | dlakrautas |
dir. | caprauka | dlakrauka | caprauku | dlakrauku | capraukas | dlakraukas |
ess. | capraupa | dlakraupa | capraupu | dlakraupu | capraupas | dlakraupas |
voc. | caprau | dlakru | capruh | dlakruwi | capruwas | dlakruh |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
---|---|---|---|---|
kát-i 2 | kat-ái 1b | kat-já 1a | — | — |
káat-i 2 | — | — | — | — |
kátp-ija 1a (kátp-i 2) |
katáp-i 2 | katp-ái 1b | katap-já 1a | — |
káatap-ja 1a | katáap-i 2 | — | — | — |
kátpak-ja 1a | katápk-ija 1a (katápk-i 2) |
katpák-i 2 | katapk-ái 1b | katapk-ijá 1a |
katpak-ái 1b | katpak-já 1a | |||
káatapak-ja 1a | katáapak-ja 1a | katpáak-i 2 | — | — |
Cyfra oznacza numer deklinacji. W nawiasach formy rzadsze. Nie istnieją formacje tego typu ze stopniem wzdłużonym ostatniej samogłoski rdzenia.