Polish sibilants

Previous partBack to the first page

Terminology used in the literature.

spelling s z sz ż, rz ś, si ź, zi
pronunciation s z ʃ / š ʒ / ž ɕ / ś ʑ / ź
 
1 dental (zębowe) alveolar (dziąsłowe) post-alveolar (zadziąsłowe)
2 syczące (hissing) szumiące (rustling) ciszące (hushing)
3 zębowe dorsalne z wąską szczeliną (dental dorsal with narrow opening) dziąsłowe koronalne z szeroką szczeliną (alveolar coronal with wide opening) zazębowe palatalne (post-dental palatal)
4 dental non-palatal (zębowe niepalatalne) prepalatal non-palatal (przedpalatalne niepalatalne) prepalatal palatal (przedpalatalne palatalne)
5 strident, nondistributed, dental/alveolar, coronal, anterior, nonhigh strident, nondistributed, postalveolar, coronal, nonanterior, nonhigh strident, distributed, alveolo-palatal, coronal, nonanterior, high
6 płaskie, szerokie, przedniojęzykowe (flat, wide, fore-tongued) płaskie, szerokie, apikalne (flat, wide, apical) wysokie, wąskie, przedniojęzykowe (high, narrow, fore-tongued)
7 przedniojęzykowo-zębowe, apikalno-dentalne (apical-dental) przedniojęzykowo-dziąsłowe, predorsalno-alweolarne (praedorsal-alveolar) palatalne właściwe, mediopalatalne (proper palatal, mediopalatal)
8 przedniojęzykowe zębowe (fore-tongued dental) przedniojęzykowe dziąsłowe (fore-tongued alveolar) średniojęzykowe, środkowojęzykowe, środkowojęzykowo- twardopodniebienne (middle-tongued = middle-tongued-duropalatal)
9
10
11
12
13
14

Notices:

Rubach (5) compares Polish and English sounds. The English ones are described as it follows:

Strutyński (7) describes the following allophones of Polish sibilants:

The postdental consonants are present e.g. in sinus, zin, while the postalveolar consonants in Sziwa, Żiwago.

In the work of Puppel et al. (1), you can read as follows

/s/ and /z/ (p. 149)
“The friction occurs in a very narrow opening produced between the blade of the tongue and the dental-alveolar region. During articulation, the blade has a narrow groove or channel formed down its centre”.

/š/ and /ž/ (p. 157)
“The narrowing is made by the tip of the tongue and the blade of the tongue, and the alveolar ridge. The narrowing, as compared with that for /s/ and /z/, is a bit more open”.

/ś/ and /ź/ (p. 165)
“The sounds are produced with the body of the tongue in the front position. The tongue is tense and the lips are spread. The air escapes through a very narrow channel made between the post-alveolar region of the palate and the middle of the tongue”.

Final note:

The main difference between /s/ and /š/ is in the width of their openings – the /s/ has the narrow opening while the /š/ has the wide one. There are also secondary differences: /s/ is mainly dental while /š/ is mainly alveolar, and according to the terminology of Dłuska, /s/ is dorsal while /š/ is more coronal (but not retroflex) – here we can say about a spoon-like shape of the tongue. Many newer sources term /s/ (and /ś/) laminal while /š/ apical (but not subapical). But the phonemes are recognized by Polish speakers by their acoustic features (hissing – rustling) which depend on the width of their openings.

Bibliography:

  1. Puppel S., Nawrocka-Fisiak J., Krassowska H., 1977, A Handbook of Polish Pronunciation, PWN, Warszawa.
  2. Rocławski B., 1986, Zarys fonologii, fonetyki, fonotaktyki i fonostatyki współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Uczelniane UG, Gdańsk.
  3. Dłuska M., 1981, Fonetyka polska, PWN, Warszawa-Kraków.
  4. Majewicz A.F., 1986, A Contrastive Analysis of Japanese and Polish Phonemic and Phonetic Systems, UAM, Poznań.
  5. Rubach J., 1982, Analysis of Phonological Structures, PWN, Warszawa.
  6. Sawicka I., 1988, Fonologia konfrontatywna polsko-serbsko-chorwacka, Ossolineum, Wrocław.
  7. Strutyński J., 2002, Gramatyka polska, wyd. 5., Wydawnictwo Tomasz Strutyński, Kraków.
  8. Szober S., Wieczorkiewicz B., 1948, Krótka gramatyka dla wszystkich, Wydawnictwo S. Arcta, Warszawa.
  9. Szober S., 1962, Gramatyka języka polskiego, PWN, Warszawa.
  10. Klemensiewicz Z., 1981, Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, PWN, Warszawa.
  11. Bąk P., 1984, Gramatyka języka polskiego, WP, Warszawa.
  12. Jaworski M., 1986, Podręczna gramatyka języka polskiego, WSiP, Warszawa.
  13. Bartnicka B., Satkiewicz H., 1998, Gramatyka języka polskiego, WP, Warszawa.
  14. Nagórko A., 2000, Zarys gramatyki polskiej, PWN, Warszawa.


Continuation


Main pagePolish grammar

2011-04-27