Wersja z 2024-06-29

Wykaz naukowych i polskich nazw taksonów

Wykaz obejmuje rzędy i wyższe jednostki systematyczne

Część poprzednia Spis treści

Nazwy naukowe

Acari (roztocze) – klad Arachnida, siostrzany wobec Solifugae, albo wobec Ricinulei (w ramach Acaromorpha), albo też wobec wszystkich pozostałych Arachnida, obejmujący Parasitiformes i Acariformes [enW, plW]

Acariformes (Actinotrichida, roztocze właściwe) – nadrząd Arachnida, wcześniej łączony z Parasitiformes w klad Acari, także łączony (wątpliwie) ze Schizomida w klad Epimerata lub z Solifugae w klad Poecilophysidea, obejmujący rzędy Sarcoptiformes, Trombidiformes, być może Endeostigmata, a także nadrodzinę Eriophyoidea, która została ostatnio wyodrębniona z Trombidiformes i przeciwstawiona reszcie Acariformes [enW, plW]

Acarinomorpha → Acaromorpha

Acaromorpha (Acarinomorpha) – klad Arachnida, Micrura, siostrzany wobec Megoperculata, albo też klad Arachnida, Lipoctena, Apulmonata, Holotracheata, Cryptoperculata, siostrzany wobec Opiliones, obejmujący Ricinulei i Acari [plW]

Actinotrichida → Acariformes

Aglaspida † – …

Allotriocarida – klad Pancrustacea, Altocrustacea, siostrzany wobec Multicrustacea, obejmujący Cephalocarida i Athalassocarida [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Altocrustacea – klad Pancrustacea, siostrzany wobec Oligostraca, obejmujący Allotriocarida i Multicrustacea [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Amblypygi (tępoodwłokowce, spawęki pająkokształtne) – rząd Arachnida należący do Tetrapulmonata, Schizotarsata, Pedipalpi, może siostrzany wobec Serikodiastida (w ramach Labellata) [enW, plW]

Anactinotrichida → Parasitiformes

Antennulata † – klad Arachnomorpha, siostrzany wobec Megacheira + Chelicerata, obejmujący Trilobitomorpha oraz rodzaje Emeraldella i Sidneyia [enW: Chelicerata] …

Apatellata → Haplocnemata

Apulmonata – dyskusyjny klad Arachnida, siostrzany wobec Arachnopulmonata (Panscorpiones i Tetrapulmonata), wobec Megoperculata (w ramach Lipoctena), lub wobec Tetrapulmonata (w ramach Lipoctena), obejmujący Palpigradi i Holotracheata [plW: Tetrapulmonata]

Arachnida (pajęczaki) – gromada Arthropoda z podtypu Chelicerata, zaliczana do Euchelicerata, Prosomatopoda, Planaterga, Dekatriata, Sclerophorata, klad siostrzany wobec Eurypterida, obejmująca rzędy Ricinulei, Opiliones, Solifugae, Phalangiotarbida, Palpigradi, a także klady Acari i Arachnopulmonata, według niektórych systemów także Merostomata [enW, plW]

Arachnidea → Tetrapulmonata

Arachnomorpha – proponowany klad Arthropoda obejmujący Antennulata, Megacheira i Chelicerata, a także Fuxianhuia [enW: Chelicerata] …

Arachnopulmonata s.l. – klad Arachnida, siostrzany wobec kladu obejmującego Opiliones i Ricinulei + Solifugae, albo siostrzany wobec kladu obejmującego Ricinulei, Opiliones, Solifugae i Acari, obejmujący Pantetrapulmonata i Panscorpiones [enW: Arachnid, Opiliones, Scorpion]

Arachnopulmonata s.s. (Pulmonata) – klad Arachnida, siostrzany wobec Pseudoscorpiones, obejmujący Pantetrapulmonata i Scorpiones [enW: Arachnid, Opiliones, Scorpion]

Araneae – rząd (podrząd) Arachnida, Tetrapulmonata, Serikodiastida, Araneida, klad siostrzany wobec Chimeraarachnida [enW]

Araneida – klad (rząd) Arachnida, Tetrapulmonata, Serikodiastida, siostrzany wobec Uraraneida, obejmujący Chimeraarachnida i Araneae [enW]

Archeognatha – klad bazalny Insecta, siostrzany wobec reszty (Zygentoma + Pterygota) …

Arthropoda – typ siostrzany wobec Onychophora, dzielony na Chelicerata i Mandibulata lub alternatywnie na Pycnogonida i Cormogonida, albo na Pancrustacea i Paradoxopoda lub Arachnomorpha [enW: Chelicerata, plW: Szczękoczułkopodobne] …

Articulata – odrzucony hipotetyczny klad łączący Annelida i Arthropoda …

Atelocerata → Tracheata

Athalassocarida – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Allotriocarida, siostrzany wobec Cephalocarida, obejmujący Branchiopoda i Labiocarida [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Bilateria – …

Blattodea – klad Polyneoptera, siostrzany wobec Isoptera, tworzący wraz z nim klad siostrzany wobec Mantodea …

Branchiopoda (skrzelonogi) – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Allotriocarida, Athalassocarida, siostrzany wobec Labiocarida [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Camarostomata → Uropygi s.l.

Caulogastra → Tetrapulmonata

Cephalocarida (podkowiastogłowe) – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Allotriocarida, siostrzany wobec Athalassocarida [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Chasmataspidida † – klad Dekatriata, siostrzany wobec Sclerophorata [enW: Chelicerata] …

Chelicerata (Cheliceromorpha, szczękoczułkowce, szczękoczułkopodobne) – podtyp Arthropoda z kladu Arachnomorpha, siostrzany wobec Megacheira (jeśli traktowany wąsko) lub Mandibulata (jeśli traktowany szeroko), obejmujący Pycnogonida i Euchelicerata, a także kopalne Habeliida, Mollisoniida i być może Megacheira (które mogą też być ich grupą siostrzaną), dawniej też Aglaspida [enW, plW: Szczękoczułkopodobne]

Cheliceriformes → Chelicerata

Cheliceromorpha → Chelicerata

Chelonethi → Pseudoscorpiones

Chelonethida → Pseudoscorpiones

Chimeraarachnida † – podrząd Arachnida z rzędu Araneida, siostrzany wobec Araneae, obejmujący Chimerarachne yingi i Parachimerarachne longiflagellum [plW]

Coleoptera – klad Holometabola, prawdopodobnie parafiletyczny, zawierający w sobie Strepsiptera, wraz z nim siostrzany wobec kladu złożonego z Raphidoptera i Neuroptera, te cztery rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Lepidoptera, Trichoptera, Diptera, Mecoptera i Siphonaptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Collembola – klad Hexapoda, siostrzany wobec Diplura …

Communostraca – wątpliwy klad Pancrustacea obejmujący Malacostraca i Thecostraca …

Condylognatha – klad Paraneoptera, siostrzany wobec Psocodea, obejmujący Thysanoptera i Hemiptera …

Copepoda – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Multicrustacea, Hexanauplia …

Cormogonida – wątpliwy klad obejmujący wszystkie współczesne Arthropoda z wyjątkiem Pycnogonida [plW]

Crustacea …

Cryptognomae – dyskusyjny klad Arachnida obejmujący Ricinulei i Parasitiformes [enW: Ricinulei, plW: Acaromorpha]

Cryptoperculata – dyskusyjny klad Arachnida, Holotracheata, siostrzany wobec Haplocnemata, obejmujący Opiliones i Acaromorpha [Harvey 2002] …

Cryptovermes – klad Ecdysozoa, siostrzany wobec Scalidophora, obejmujący Nematoida i Panarthropoda …

Ctenophora I – …

Ctenophora II – domniemany klad Arachnida, siostrzany względem Lipoctena i obejmujący Scorpiones …

Cycloneuralia – wątpliwy parafiletyczny klad Ecdysozoa, siostrzany wobec Panarthropoda, obejmujący Scalidophora i Nematoida …

Dekatriata (Metastomata) – klad Chelicerata, Euchelicerata, Prosomapoda, Planaterga, obejmujący większość form z wyjątkiem bazalnych, zaliczanych do Synziphosurina; należą tu Chasmataspidida i Sclerophorata, obejmujące Eurypterida i Arachnida [enW: Chelicerata] …

Dermaptera – rząd Polyneoptera, siostrzany wobec Zoraptera oraz kladu złożonego z Orthoptera, Plecoptera, Mantodea, Blattodea, Isoptera, Mantaphasmatodea, Grylloblattodea, Phasmatodea i Embioptera …

Diplura – klad Hexapoda, siostrzany wobec Collembola …

Diptera – klad Holometabola, siostrzany wobec kladu złożonego z Mecoptera i Siphonaptera, i łącznie wobec kladu złożonego z Lepidoptera i Trichoptera, te pięć rzędów tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Coleoptera, Strepsiptera, Raphidoptera i Neuroptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Dromopoda – dyskusyjny klad Arachnida, siostrzany wobec Micrura, obejmujący Opiliones i Novogenuata (Scorpiones, Pseudoscorpiones i Solifugae) [enW]

Ecdysozoa – klad Metazoa, Bilateria, Protostomia, siostrzany wobec Spiralia, obejmujący Scalidophora i Cryptovermes, a według starszych analiz Cycloneuralia i Panarthropoda …

Embioptera – klad Polyneoptera, siostrzany wobec Phasmatodea, wraz z nim tworzący klad siostrzany wobec kladu złożonego z Mantaphasmatodea i Grylloblattodea, te cztery rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Mantodea, Blattodea i Isoptera …

Endeostigmata – były rząd Arachnida z nadrzędu Acariformes, dziś uważany za parafiletyczny i likwidowany [enW, plW]

Ephemeroptera – klad Paleoptera, siostrzany wobec Odonata …

Epimerata – wątpliwy klad Arachnida, obejmujący Acariformes i Schizomida [plW: Acaromorpha]

Eriophyoidea (szpeciele, obrzęki) – nadrodzina Arachnida z nadrzędu Acariformes, tradycyjnie włączana do Trombidiformes, dziś przeciwstawiana pozostałym rzędom tego nadrzędu na podstawie badań genetycznych [enW]

Euchelicerata (szczękoczułkowce s.s.) – nadgromada Chelicerata, siostrzana wobec Pycnogonida, obejmująca Offacolus i Prosomatopoda (do których zalicza się m.in. Xiphosurida i Arachnida) [enW: Chelicerata, plW: Szczękoczułkowce] …

Eurypterida † – klad Chelicerata, Euchelicerata, Prosomatopoda, Planaterga, Dekatriata, Sclerophorata, siostrzany wobec Arachnida [enW: Chelicerata] …

Gigantostraca …

Gnathostraca – wątpliwy klad Pancrustacea, obejmujący Branchiopoda i Cephalocarida …

Grylloblattodea – klad Polyneoptera, siostrzany wobec Mantaphasmatodea, wraz z nim tworzący klad siostrzany wobec kladu złożonego z Phasmatodea i Embioptera, te cztery rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Mantodea, Blattodea i Isoptera …

Habeliida † – Habelia, Sanctacaris

Haplocnemata (Apatellata) – dyskusyjny klad Arachnida, Lipoctena, Apulmonata, Holotracheata, siostrzany wobec Cryptoperculata, lub klad Arachnida, Dromopoda, Novogenuata, siostrzany wobec Scorpiones, obejmujący Pseudoscorpiones i Solifugae [enW: Harvestman phylogeny, plW]

Haptopoda † – rząd Arachnida należący do Tetrapulmonata, Schizotarsata, obejmujący Plesiosiro madeleyi [enW, plW]

Hemiptera – klad Paraneoptera, Condylognatha, siostrzany wobec Thysanoptera …

Hexanauplia – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Multicrustacea, siostrzany wobec Malacostraca, obejmujący Copepoda i Thecostraca [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Hexapoda (sześcionogi) – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Allotriocarida, Athalassocarida, Labiocarida, siostrzany wobec Remipedia, obejmujący Protura, Diplura, Collembola oraz Insecta [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Holometabola – klad Neoptera, siostrzany wobec Paraneoptera, a wraz z nim siostrzany wobec Polyneoptera, obejmujący Hymenoptera oraz klad złożony ze Strepsiptera, Coleoptera, Raphidoptera, Neuroptera, Lepidoptera, Trichoptera, Diptera, Mecoptera i Siphonaptera …

Holothyrida – rząd Arachnida z nadrzędu Parasitiformes [enW]

Holotracheata – dyskusyjny klad Arachnida, Lipoctena, Apulmonata, siostrzany wobec Palpigradi, łączący Haplocnemata i Cryptoperculata [Harvey 2002]

Hymenoptera – klad Holometabola, siostrzany wobec kladu złożonego ze Strepsiptera, Coleoptera, Raphidoptera, Neuroptera, Lepidoptera, Trichoptera, Diptera, Mecoptera i Siphonaptera …

Ichthyostraca – klad Pancrustacea obejmujący Branchiura i Penstastomida …

Insecta – klad Hexapoda, siostrzany wobec kladu złożonego z Diplura i Collembola, obejmujący Archeognatha i resztę Insecta … !?

Isoptera – klad Polyneoptera, siostrzany wobec Blattodea, tworzący wraz z nim klad siostrzany wobec Mantodea …

Ixodida (kleszcze) – rząd Arachnida z nadrzędu Parasitiformes [enW, plW]

Kerygmachemidae – …

Kinorhyncha – typ Scalidophora, siostrzany wobec Priapulida, wraz z nim siostrzany wobec Loricifera …

Labellata – dyskusyjny klad Arachnida, siostrzany wobec Uropygi, obejmujący Amblypygi i Serikodiastida [plW: Spawęki skorpionokształtne]

Labiocarida – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Allotriocarida, Athalassocarida, siostrzany wobec Branchiopoda, obejmujący Remipedia i Hexapoda [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Lepidoptera – klad Holometabola, siostrzany wobec Trichoptera, a łącznie z nim wobec kladu złożonego z Diptera, Mecoptera i Siphonaptera, te pięć rzędów tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Coleoptera, Strepsiptera, Raphidoptera i Neuroptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Lipoctena – dyskusyjny klad Arachnida, siostrzany wobec Scorpiones (określanych w tym kontekście jako Ctenophora), obejmujący Tetrapulmonata (lub Megoperculata) i Apulmonata [plW: Tetrapulmonata]

Lobopoda → Lobopodia

Lobopodia † (Lobopoda) – typ Panarthropoda obejmujący Xenusia, ew. Pambdelurion i Kerygmachemidae, niekiedy także (by uniknąć parafiletyzmu) Onychophora, Tardigrada i Arthropoda [enW]

Lophotrochozoa → Spiralia

Loricifera – typ Scalidophora, siostrzany wobec kladu złożonego z Priapulida i Kinorhyncha …

Malacostraca (pancerzowce) – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Multicrustacea, siostrzany wobec Hexanauplia [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Mandibulata (żuwaczkowce) – klad Arthropoda, siostrzany wobec Chelicerata, obejmujący Pancrustacea, Trilobita i Myriapoda [enW: Chelicerata, plW: Szczękoczułkopodobne] …

Mantaphasmatodea – klad Polyneoptera, siostrzany wobec Grylloblattodea, wraz z nim tworzący klad siostrzany wobec kladu złożonego z Phasmatodea i Embioptera, te cztery rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Mantodea, Blattodea i Isoptera …

Mantodea – klad Polyneoptera, siostrzany wobec kladu złożonego z Blattodea i Isoptera, te trzy rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Mantaphasmatodea, Grylloblattodea, Phasmatodea i Embioptera …

Mecoptera – klad Holometabola, siostrzany wobec Siphonaptera, wraz z nim wobec Diptera, i łącznie wobec kladu złożonego z Lepidoptera i Trichoptera, te pięć rzędów tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Coleoptera, Strepsiptera, Raphidoptera i Neuroptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Megacheira † – klad Arachnomorpha, siostrzany wobec Chelicerata, obejmujący Yohoia, Alalcomenaeus, Leanchoilia [enW: Chelicerata] …

Megoperculata (s.l.) – dyskusyjny klad Arachnida, Lipoctena, siostrzany wobec Apulmonata albo klad Arachnida, Micrura, siostrzany wobec Acaromorpha, obejmujący Tetrapulmonata i Palpigradi [plW]

Megoperculata s.s. – dyskusyjny klad Arachnida, siostrzany wobec Apulmonata, tożsamy z Tetrapulmonata [plW]

Merostomata …

Mesostigmata (Gamasida, żukowce, gamazidy) – rząd Arachnida z nadrzędu Parasitiformes [enW, plW]

Metastomata → Dekatriata

Metazoa – …

Microthelyphonida → Palpigradi

Micrura – dyskusyjny klad Arachnida, siostrzany względem Dromopoda, obejmujący Megoperculata (Tetrapulmonata + Palpigradi) i Acaromorpha (Ricinulei + Acari) [plW]

Miracrustacea – wątpliwy klad Pancrustacea obejmujący Cephalocarida, Remipedia i Hexapoda …

Mollisoniida † – rząd Chelicerata (nienależący do żadnej z gromad), obejmujący kopalne rodzaje Mollisonia, Corcorania, Urokodia, Thelxiope [enW: Chelicerata]

Multicrustacea – klad Pancrustacea, Altocrustacea, siostrzany wobec Allotriocarida, obejmujący Hexanauplia i Malacostraca [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Myriapoda (wije) – klad Mandibulata, siostrzany wobec Pancrustacea [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Myriochelata → Paradoxopoda

Nematoda – typ Ecdysozoa, Cryptovermes, Nematoida, siostrzany wobec Nematomorpha …

Nematoida – klad Ecdysozoa, Cryptovermes, siostrzany wobec Panarthrpoda, obejmujący Nematomorpha i Nematoda …

Nematomorpha – typ Ecdysozoa, Cryptovermes, Nematoida, siostrzany wobec Nematoda …

Neoptera – klad Insecta, Pterygota, siostrzany wobec Paleoptera, obejmujący Polyneoptera i klad złożony z Paraneoptera i Holometabola …

Neosternata – dyskusyjny klad Arachnida obejmujący Tetrapulmonata i Cryptognomae [plW: Tetrapulmonata]

Neuroptera – klad Holometabola, siostrzany wobec Raphidoptera, a wraz z nim wobec Coleoptera + Strepsiptera, te cztery rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Lepidoptera, Trichoptera, Diptera, Mecoptera i Siphonaptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Novogenuata – dyskusyjny klad Arachnida, Dromopoda, siostrzany wobec Opiliones, obejmujący Scorpiones i Haplocnemata (Pseudoscorpiones i Solifugae) [enW: Dromopoda, plW]

Odonata – klad Paleoptera, siostrzany wobec Ephemeroptera …

Oligostraca – klad Pancrustacea, siostrzany wobec Altocrustacea, obejmujący Branchiura, Mystacocarida, Ostracoda i Pentastomida [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Onychophora – typ Panarthropoda, siostrzany wobec Arthropoda …

Opilioacarida (Notostigmata, Onychopalpida, Opilioacariformes) – rząd Arachnida z nadrzędu Parasitiformes [enW]

Opiliones (Phalangida, kosarze, łabuńce) – rząd Arachnida, siostrzany wobec Ricinulei, albo wobec kladu złożonego z Solifugae i Ricinulei, według innych hipotez spokrewniony z Solifugae lub Arachnopulmonata, albo też siostrzany wobec Novogenuata (w ramach Dromopoda), albo też siostrzany wobec Acarinomorpha (Ricinulei + Acari) [enW, plW]

Orthoptera – klad Polyneoptera, siostrzany wobec kladu złożonego z Plecoptera, Mantodea, Blattodea, Isoptera, Mantaphasmatodea, Grylloblattodea, Phasmatodea i Embioptera …

Paleoptera – klad Insecta, Pterygota, siostrzany wobec Neoptera, obejmujący Odonata i Ephemeroptera, może być parafiletyczny, wówczas Ephemeroptera byłyby grupą siostrzaną Neoptera, a Odonata grupą siostrzaną Ephemeroptera + Neoptera …

Palpigradi (Microthelyphonida, Palpigradida, głaszczkochody) – rząd Arachnida, siostrzany wobec Solifugae, lub klad Arachnida, Lipoctena, Apulmonata, siostrzany wobec Holotracheata, lub klad Arachnida, Micrura, Megoperculata, siostrzany wobec Tetrapulmonata [enW, plW]

Palpigradida → Palpigradi

Panarthropoda – klad Ecdysozoa, Cryptovermes, siostrzany wobec Nematoida, a według dawniejszych analiz klad Ecdysozoa, siostrzany wobec Cycloneuralia, obejmujący Tardigrada oraz klad złożony z Onychophora i Arthropoda, a według dawniejszych analiz Onychophora i Tactopoda …

Pancrustacea (Tetraconata) – klad Arthropoda, siostrzany wobec Myriapoda, obejmujący tradycyjne Crustacea i Hexapoda, a w ujęciu kladystycznym Oligostraca i Altocrustacea [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Panscorpiones – klad Arachnida, Arachnopulmonata, siostrzany wobec Pantetrapulmonata, obejmujący Scorpiones i Pseudoscorpiones [enW: Arachnid, Scorpion]

Pantetrapulmonata – klad Arachnida obejmujący Trigonotarbida i Tetrapulmonata, a także Douglassarachne; być może spokrewniony ze Scorpiones lub Panscorpiones w ramach kladu Arachnopulmonata, ewentualnie z Palpigradi (w ramach Megoperculata), może siostrzany wobec Apulmonata (w ramach Lipoctena) lub wobec Cryptognomae (w ramach Neosternata) [enW, plW]

Pantopoda …

Paradoxopoda – odrzucony klad Arthropoda obejmujący Myriapoda i Chelicerata [enW] …

Paraneoptera – klad Neoptera, siostrzany wobec Holometabola, a wraz z nim siostrzany wobec Polyneoptera, obejmujący Psocodea i Condylognatha …

Parasitiformes (Anactinotrichida, Gamasiformes, Peritremata, Anactinochitinosi, dręcze) – nadrząd Arachnida łączony z Ricinulei w klad Cryptognomae, wcześniej łączony z Acariformes w klad Acari, obejmujący rzędy Holothyrida, Ixodida, Mesostigmata i Opilioacarida [enW, plW]

Pedipalpi (spawęki, nogogłaszczkowce) – klad (rząd) Arachnida, Tetrapulmonata, Schizotarsata, siostrzany wobec Araneae, obejmujący Amblypygi i Uropygi s.l. lub Amblypygi, Thelyphonida s.s. i Schizomida [plW]

Phalangida → Opiliones

Phalangiotarbi → Phalangiotarbida

Phalangiotarbida † (Phalangiotarbi) – rząd Arachnida, siostrzany wobec Opiliones lub Acari [enW, plW]

Phasmatodea – klad Polyneoptera, siostrzany wobec Embioptera, wraz z nim tworzący klad siostrzany wobec kladu złożonego z Mantaphasmatodea i Grylloblattodea, te cztery rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Mantodea, Blattodea i Isoptera …

Planaterga – klad Chelicerata, Euchelicerata, Prosomatopoda, siostrzany wobec Xiphosura, obejmujący niektóre Synziphosurina (Pseudoniscus, Cyamocephalus, Pasternakevia, Bunodes, Limuloides, Bembicosoma) oraz Dekatriata (do których należą Chasmataspidida, Eurypterida i Arachnida) [enW: Chelicerata] …

Plecoptera – klad Polyneoptera, siostrzany wobec kladu złożonego z Mantodea, Blattodea, Isoptera, Mantaphasmatodea, Grylloblattodea, Phasmatodea i Embioptera …

Poecilophysidea – klad Arachnida, obejmujący Acariformes i Solifugae, siostrzany wobec Parasitiformes [plW]

Polyneoptera – klad Neoptera, siostrzany wobec kladu złożonego z Paraneoptera i Holometabola, obejmujący Zoraptera, Dermaptera, oraz klad złożony z Orthoptera, Plecoptera, Mantodea, Blattodea, Isoptera, Mantaphasmatodea, Grylloblattodea, Phasmatodea i Embioptera …

Priapulida – typ Scalidophora, siostrzany wobec Kinorhyncha, wraz z nim siostrzany wobec Loricifera …

Prosomapoda – klad Chelicerata, siostrzany wobec Offacolus, obejmujący Xiphosura i Planaterga oraz kopalne rodzaje zaliczane do Synziphosurina [enW: Chelicerata] …

Protostomia – …

Protura – rząd Hexapoda, klad siostrzany wobec pozostałych: Diplura, Collembola i Insecta …

Pseudoscorpiones (Pseudoscorpionida, Chelonethida, Chelonethi, zaleszczotki) – rząd Arachnida, być może spokrewniony ze Scorpiones i tworzący z nimi Panscorpiones, ze Scorpiones i Pantetrapulmonata i tworzący wraz z nimi klad Arachnopulmonata, albo z Solifugae (w ramach Apatellata lub Haplocnemata) [enW, plW]

Psocodea – klad Paraneoptera, siostrzany wobec Condylognatha …

Pterygota – klad Insecta, siostrzany wobec Zygentoma, obejmujący Paleoptera i Neoptera …

Pulmonata I …

Pulmonata II → Arachnopulmonata

Pycnogonida (kikutnice) – klad Chelicerata, siostrzany wobec Euchelicerata …

Raphidoptera – klad Holometabola, siostrzany wobec Neuroptera, a wraz z nim wobec Coleoptera + Strepsiptera, te cztery rzędy tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Lepidoptera, Trichoptera, Diptera, Mecoptera i Siphonaptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Remipedia (łopatonogi) – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Allotriocarida, Athalassocarida, Labiocarida, siostrzany wobec Hexapoda [plW: Szczękoczułkopodobne] …

Ricinulei (kapturce) – rząd Arachnida, siostrzany wobec Opiliones, ew. Trigonotarbida, albo wobec Solifugae, a wraz z tą grupą wobec Opiliones, spokrewniony z Acari (w ramach Acaromorpha) lub tylko z Parasitiformes (w ramach Cryptognomae), według pewnych badań z Xiphosura [enW, plW]

Sarcoptiformes – rząd Arachnida z nadrzędu Acariformes [enW]

Scalidophora – klad Ecdysozoa, siostrzany wobec Cryptovermes, obejmujący Loricifera oraz klad złożony z Priapulida i Kinorhyncha, a według dawniejszych analiz Kinorhyncha i Vinctiplicata …

Schizomida (rozłupnogłowce) – rząd Arachnida należący do Tetrapulmonata, Schizotarsata, Pedipalpi, łączone czasem z Acariformes w klad Epimerata [enW, plW]

Schizotarsata – klad Arachnida należący do Tetrapulmonata, obejmujący Haptopoda i Pedipalpi [enW: Tetrapulmonata, plW]

Sclerophorata – klad Dekatriata, siostrzany wobec Chasmataspidida, obejmujący Eurypterida i Arachnida [enW: Chelicerata] …

Scorpiones (skorpiony) – rząd Arachnida, klad siostrzany wobec Pantetrapulmonata i tworzący wraz z nim Arachnopulmonata, także wraz z Pseudoscorpiones, z którymi tworzy klad Panscorpiones, albo klad siostrzany wobec Lipoctena, albo wobec Haplocnemata (Pseudoscorpiones i Solifugae) [enW, plW]

Serikodiastida – klad Arachnida należący do Tetrapulmonata, obejmujący Uraraneida i Araneida, a także Idmonarachne, może spokrewniony z Amblypygi (w ramach Labellata) [enW: Tetrapulmonata, plW]

Siphonaptera – klad Holometabola, siostrzany wobec Mecoptera, wraz z nim wobec Diptera, i łącznie wobec kladu złożonego z Lepidoptera i Trichoptera, te pięć rzędów tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Coleoptera, Strepsiptera, Raphidoptera i Neuroptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Solifugae (Solpugida, Solpugides, Solpugae, Galeodea, Mycetophorae, solfugi, solpugi, sołpugi) – rząd Arachnida, klad siostrzany wobec Acari, albo wobec Ricinulei, według innych hipotez spokrewniony z Pseudoscorpiones (w ramach Haplocnemata) lub z Acariformes (w ramach Poecilophysidea) [enW, plW]

Spiralia (Lophotrochozoa) – klad Protostomia, siostrzany wobec Ecdysozoa …

Stomothecata – dyskusyjny klad Arachnida obejmujący Scorpiones i Opiliones [plW]

Strepsiptera – klad Holometabola, prawdopodobnie zagłębiony w kladzie Coleoptera …

Synziphozurina † – parafiletyczna grupa Prosomatopoda, obejmująca kopalne formy nienależące do Xiphosura, Chasmataspidida, Eurypterida ani Arachnida; część zaliczanych tu form to bazalne Prosomatopoda (Weinbergina, Venustulus, Camanchia, Legrandella), inne należą do Planeterga (Pseudoniscus, Cyamocephalus, Pasternakevia, Bunodes, Limuloides, Bembicosoma) i są tym samym bliższe grupie Dekatriata (obejmującej Chasmataspodida, Eurypterida i Arachnida) [enW: Chelicerata] …

Tactopoda – wątpliwy domniemany klad Panarthropoda, siostrzany wobec Onychophora, złożony z Tardigrada i Arthropoda …

Tardigrada – typ Panarthropoda, siostrzany wobec kladu złożonego z Onychophora i Arthropoda …

Tetraconata → Pancrustacea

Tetrapulmonata (Caulogastra, Arachnidea, Megoperculata s.s.) – klad Arachnida należący do Pantetrapulmonata, siostrzany wobec Trigonotarbida (lub do Megoperculata, siostrzany wobec Palpigradi), obejmujący tradycyjnie Pedipalpi i Araneae, albo też Thelyphonida s.s. i Labellata, obecnie raczej Schizotarsata, Serikodiastida oraz Xenarachne [enW, plW]

Thecostraca – klad Pancrustacea, Altocrustacea, Multicrustacea, Hexanauplia …

Thelyphonida s.l. → Uropygi s.l.

Thelyphonida s.s. (Uropygi s.s., biczykoodwłokowce) – rząd Arachnida, hipotetyczny klad siostrzany wobec Labellata, należący do Tetrapulmonata, Schizotarsata, Pedipalpi [enW, plW]

Thysanoptera – klad Paraneoptera, Condylognatha, siostrzany wobec Hemiptera …

Tracheata (Atelocerata) – odrzucony klad Arthropoda obejmujący Myriapoda i Hexapoda [enW: Chelicerata] …

Trichoptera – klad Holometabola, siostrzany wobec Lepidoptera, a łącznie z nim wobec kladu złożonego z Diptera, Mecoptera i Siphonaptera, te pięć rzędów tworzą klad siostrzany wobec kladu złożonego z Coleoptera, Strepsiptera, Raphidoptera i Neuroptera, wszystkie łącznie są siostrzane wobec Hymenoptera …

Trigonotarbida † – rząd Arachnida, prawdopodobnie stanowiący klad siostrzany wobec Tetrapulmonata (w ramach Pantetrapulmonata), możliwe jest także jego pokrewieństwo z Ricinulei [enW]

Trilobita …

Trilobitomorpha † – klad Antennulata [enW: Chelicerata] …

Trombidiformes – rząd Arachnida z nadrzędu Acariformes [enW]

Uraraneida † – rząd (lub klad) Arachnida, Tetrapulmonata, Serikodiastida, siostrzany wobec Araneida, obejmujący Attercopus fimbriunguis i Permarachne novokshonovi [enW]

Uropygi s.l. (Camarostomata, spawęki skorpionokształtne) – klad Arachnida należący do Tetrapulmonata, Schizotarsata, Pedipalpi, obejmujący Thelyphonida s.s. i Schizomida [plW]

Uropygi s.s. → Thelyphonida s.s.

Vericrustacea – wątpliwy klad Pancrustacea obejmujący Branchiopoda, Copepoda, Malacostraca i Thecostraca …

Vinctiplicata – wątpliwy klad Scalidophora, siostrzany wobec Kinorhyncha, obejmujący Priapulida i Loricifera …

Xenocarida – wątpliwy klad Pancrustacea obejmujący Cephalocarida i Remipedia …

Xenusia – …

Xiphosura (ostrogony s.l.) – klad Prosomapoda, siostrzany wobec Planaterga, obejmujący szereg form kopalnych (Kasibelinurus, Willwerathia) oraz Xiphosurida [enW: Chelicerata] …

Xiphosurida (ostrogony s.s.) – klad Xiphosura, obejmujący większość form, w tym współczesne …

Zoraptera – rząd Polyneoptera, siostrzany wobec Dermaptera oraz kladu złożonego z Orthoptera, Plecoptera, Mantodea, Blattodea, Isoptera, Mantaphasmatodea, Grylloblattodea, Phasmatodea i Embioptera …

Zygentoma – klad Insecta, siostrzany wobec Pterygota …

incertae sedis

Douglassarachne acanthopoda † – wymarły przedstawiciel Arachnida z kladu Pantetrapulmonata [enW]

Emeraldella † – wymarły przedstawiciel Antennullata …

Fuxianhuia † – wymarły bazalny przedstawiciel Arachnomorpha, siostrzany wobec reszty kladu [enW: Chelicerata] …

Idmonarachne brasieri † – wymarły przedstawiciel Arachnida z kladu Tetrapulmonata, Serikodiastida [plW]

Offacolus † – wymarły bazalny przedstawiciel Euchelicerata, siostrzany wobec Prosomapoda [enW: Chelicerata] …

Pambdelurion – …

Sidneyia † – wymarły przedstawiciel Antennullata …

Xenarachne willwerathensis † – wymarły przedstawiciel Arachnida z kladu Tetrapulmonata [enW: Tetrapulmonata]

Nazwy polskie

biczykoodwłokowce → Thelyphonida s.s.

dręcze → Parasitiformes

gamazidy → Mesostigmata

głaszczkochody → Palpigradi

kapturce → Ricinulei

kikutnice → Pycnogonida

kleszcze → Ixodida

kosarze → Opiliones

łabuńce → Opiliones

łopatonogi → Remipedia

nogogłaszczkowce → Pedipalpi

obrzęki → Eriophyoidea

ostrogony s.l. → Xiphosura

ostrogony s.s. → Xiphosurida

pajęczaki → Arachnida

pancerzowce → Malacostraca

podkowiastogłowe → Cephalocarida

roztocze → Acari

roztocze właściwe → Acariformes

rozłupnogłowce → Schizomida

skorpiony → Scorpiones

skrzelonogi → Branchiopoda

solfugi → Solifugae

solpugi → Solifugae

sołpugi → Solifugae

spawęki → Pedipalpi

spawęki pająkokształtne → Amblypygi

spawęki skorpionokształtne → Uropygi s.l.

szczękoczułkokształtne → Chelicerata

szczękoczułkopodobne → Chelicerata

szczękoczułkowce s.l. → Chelicerata

szczękoczułkowce s.s. → Euchelicerata

sześcionogi → Hexapoda

szpeciele → Eriophyoidea

tępoodwłokowce → Amblypygi

wije → Myriapoda

zaleszczotki → Pseudoscorpiones

żukowce → Mesostigmata

żuwaczkowce → Mandibulata

Źródła

enW – Wikipedia w języku angielskim

plW – Wikipedia w języku polskim

Harvey 2002 – The neglected cousins, The Journal of Arachnology 30:357-372.


Część poprzednia Spis treści

WsteczInne artykuły z dziedziny biologiiSłownik nazw najwyższych taksonówStrona główna witryny