Previous lesson Main page Next lesson

Lekcja dziewiąta

Temat: Dopełniacz liczby pojedynczej. Odmiana czasownika przez osoby

Lesson nine. Subject: Genitive singular. Conjugation

Klucz do ćwiczeń z lekcji poprzedniej

(Key to exercises from the previous lesson)

Correct present forms of the 2nd sg. and pl. are:

Correct past forms are:

Słowa ukryte w diagramie (words hidden in the diagram): alfabet, apostrof, dwukropek, kreska, kropka, nawias, przecinek, pytajnik, średnik, znak.

Deklinacja (Declension)

Przypadki (Cases)

Cases are particular forms of each Polish noun. Cases are known from Latin or Greek, they are present also in German. They are also rudiments of the casual system in English. Just compare my brother (is reading a book) (nominative) – my brother’s book (genitive). Or he can see me (nominative) – I can see him (accusative). The same system is present in Polish but much more developed.

There are 7 cases in Polish. They are (in traditional order):

abbr. Polish name English name The questions
M mianownik Nominative who? what is it?
D dopełniacz Genitive whose? of what? what is not here?
C celownik Dative to who? to what? what am I looking on?
B biernik Accusative whom? what can I see?
N narzędnik Instrumental whom am I walking with? with what?
Ms miejscownik Locative who I am talking about?
W wołacz Vocative hey, …! …, come to me!

A particular vocative form exists only for substantives in singular. It means that in fact there is only 6 different cases in plural and only 6 different cases of adjectives, numerals, pronouns. I will use the Polish abbreviations because you can meet them in any Polish dictionary as well (especially if edited in Poland). I will also use lp (liczba pojedyncza) for singular and lm (liczba mnoga) for plural. You have known nominative forms already. Now it is the time for genitive, the most frequent of the other cases in Polish.

Dopełniacz liczby pojedynczej rzeczowników
(Genitive singular of substantives)

Unlike in English, there are some different endings of genitive singular (D lp) in Polish. Here are the most typical instances:

Inanimate means not personal and not animate (describing animals). Hard-stemmed are these substantives whose stems end with hard (ie. non-palatalized) consonants; those with c, cz, dz, dż, rz, sz, ż also belong to this group. The ending -i may exists only after consonants that let i follow them. Thus, if the nominative plural ending is -y or -e after a hard consonant (like in kury, burze, szanse), the genitive singular form ends in -y (kury, burzy, szansy). But if the plural ending is -i or -e after a soft consonant (e.g. gęsi, szyje, panie), the genitive singular ends in -i (gęsi, szyi, pani). There are some more rules you should obey when making genitive singular forms:

Here is the table of all the substantives you have learnt so far (and several new ones – check their meaning!). You should use it to repeat your Polish vocabulary. All difficult genitive singular forms are given in brackets. More remarks below.

end. examples
-a auto, ażio, bydło, ciało, ćwiczenie, drzewo, dziecko (dziecka), kaczątko, lato, łóżko, miasto, mleko, morze, oczko, okno, oko (oka), pismo, piwo, pole, przedszkole, radio, słońce, śniadanie, ucho (ucha), udźwięcznianie, upodobnienie, uszko, użycie, wino
biskup, Bogdan, bóg (boga), brat (brata), Czirokez, diabeł (diabła), dziad, dziadek (dziadka), gigant, Grzegorz, Grzesiek (Grześka), hydraulik, jeździec (jeźdźca), król, kuzyn, Łukasz, mag, mat, nauczyciel, ojciec (ojca), pan, Polak, Robert, syn, Tomasz, Tomek (Tomka), wnuk, żigolak
baran, bóbr (bobra), byk, cielak, dinozaur, gąsior, indyk, jeż, kaczor, kociak, kocur, kogut, koń (konia), kot, kozioł (kozła), kurczak, miś (misia), muł (‘mule’), nietoperz, nosorożec (nosorożca), ogier, orzeł (orła), osioł (osła), paw (pawia), pies (psa), piesek (pieska), piesiec (pieśca), psiak, ptak, rak, sęp, słoń (słonia), szczeniak, szczur, wąż (węża), wieprz, wilk, źrebak, żubr
adidas, ar, bat, bicz, brzuch, buk, but, czerwiec (czerwca), dwukropek (dwukropka), dzień (dnia), fiołek (fiołka), grosz, grudzień (grudnia), igrek, język, kieł (kła), kij, klin, klips, klucz, kocioł (kotła), kosz, krzyż, kwiecień (kwietnia), lipiec (lipca), listopad, łyszczec (łyszczca), maj, marzec (marca), metr, miesiąc, myślnik, nos, październik, pryszcz, przecinek (przecinka), przymiotnik, pytajnik, ranek (ranka), rdzeń, ryj, rzeczownik, sączek (sączka), sierpień (sierpnia), sinus, słoik, słój (słoja), stolik, stołek (stołka), Strwiąż, styczeń (stycznia), szal, szalik, średnik, świerk, traktor, tułów (tułowia), tydzień (tygodnia), tysiąc, ukośnik, ul, wąs, wąż (węża), węgiel (węgla), wieczór (wieczoru, wieczora), wielokropek (wielokropka), wrzesień (września), wykrzyknik, ząb (zęba)
-u Afganistan, alfabet, alkohol, apostrof, atlas, autobus, bagaż, bal, bank, budżet, Bug, ciąg, cudzysłów (cudzysłowu), czas, czwartek (czwartku), dach, dar, dąb (dębu), deszcz, dług, dom, dyliżans, dywan, dzwon, dźwig, dżem, dżin, film, garaż, gips, hieroglif, jaz, kolor, krzew, kwiat, kwit, las, lud, łan, łuk, mak, mecz, mózg, móżdżek (móżdżku), muł (‘slime’), nawias, obiad, ogród (ogrodu), piasek (piasku), piątek (piątku), pisk, pokój (pokoju), poniedziałek (poniedziałku), prezent, rok (roku), róg (rogu), sad, San, staw, stół (stołu), sufit, teatr, temat, tik, traf, tran, wiatr, wieczór (wieczoru, wieczora), wtorek (wtorku), znak
bawół (bawołu), wół (wołu)
-y Anna, baba, benzyna, data, dziewczyna, Edyta, Ewa, fama, faza, gaza, giełda, herbata, hiena, igła, Iwona, izba, jama, jazda, kawa, koza, krowa, kura, lampa, liana, liczba, lina, lipa, litera, łapa, łata, Małgorzata, małpa, mama, mata, meta, metoda, nazwa, olcha, pała, panna, pora, przedmowa, reguła, riposta, rodzina, sanna, siostra, sobota, sosna, stopa, szafa, szansa, szyna, ściana, środa, trąba, wanna, waza, winda, wiosna, Wisła, woda, zasada, zemsta, zima
artysta, poeta, tata
burza, dżdżownica, granica, kocica, olsza, oślica, owca, plaża, pomarańcza, róża, sadza, spódnica, ulica, wieża
ciecz, klacz, mysz, noc, rzecz
-i babka, bańka, bluzka, choinka, córka, czapka, figa, główka, Gośka, kaczka, końcówka, koszula, kreseczka, kreska, kropka, książka, kuzynka, lala, lalka, łapka, łatka, Maja (Mai), matka, mąka, Monika, nauka, niedziela, noga, nóżka, paczka, paka, pałka, panienka, podłoga, Polka, Polska, ramka, rączka, ręka (ręki), samogłoska, spółgłoska, suka, sukienka, szafka, sznurówka, szyja (szyi), Urszula, Uśka, wnuczka
babcia (babci), iglicznia (igliczni), pani (pani), pisownia (pisowni), suknia (sukni), świnia (świni), ziemia (ziemi)
amnestia (amnestii), balia (balii), biblia (biblii), Gambia (Gambii), geometria (geometrii), glediczia (glediczii), historia (historii), lodżia (lodżii), magia (magii), makia (makii), Maria (Marii), Namibia (Namibii), Nubia (Nubii), Rumunia (Rumunii), sinologia (sinologia), Sofia (Sofii)
inspiracja (inspiracji), kolacja (kolacji), kontynuacja (kontynuacji), lekcja (lekcji)
dłoń (dłoni), gęś (gęsi), jesień (jesieni), miękkość (miękkości), wieś (wsi)

The neuter nouns in -ę, -ęta have genitive sg. in -ęcia while those in -ę, -ona have genitive sg. in -enia. The masculine książę is irregular and it misses 1 syllable, hence D lp księcia (you should memorize it). The table gives you examples of them and also of the substantives declined like adjectives.

  M lp M lm D lp
-ę – -ęta cielę cielęta cielęcia
dziewczę dziewczęta dziewczęcia
kaczę kaczęta kaczęcia
kocię kocięta kocięcia
koźlę koźlęta koźlęcia
kurczę kurczęta kurczęcia
szczenię szczenięta szczenięcia
zwierzę zwierzęta zwierzęcia
źrebię źrebięta źrebięcia
irreg. książę książęta księcia
-ę – -ona imię imiona imienia
ramię ramiona ramienia
adjectival dana dane danej
luty lute lutego
złoty złote złotego

Genitive conforms, among others, to the English of sth. or sb’s. forms. You must also remember the use of genitive in nie ma X – there is not X here, X is not here, X is absent. Now some examples.

M lp M lm D lp example of use translation  
mama mamy mamy dom mamy Mummy’s house 1
Maja Maje Mai pies Mai Maja’s dog 1, 2
maj maje maja pierwszy maja the first of May 3, 4
amnestia amnestie amnestii nie ma amnestii there is no amnesty 5
tata tatowie taty książka taty Daddy’s book 1, 6
Anna Anny Anny nie ma Anny Anna is absent  
matka matki matki róża matki mother’s rose 1
mak maki maku kwiat maku flower of the poppy 7
alfabet alfabety alfabetu litery alfabetu letters of the alphabet  
igła igły igły użycie igły the use of a needle  
auto auta auta nie ma tu auta there is not a car here  
babcia babcie babci kosz babci grandmother’s basket 1, 8
róg rogi rogu kolor rogu colour of the horn  
baran barany barana róg barana a horn of the ram 7

  1. Compare dom mamy and Mummy’s house – the substantive in genitive (mamy) usually follows the one in nominative (dom). As if in the house of Mummy.
  2. Polish doesn’t like the ji group. If the stem ends with j, we must omit it before the ending -i. Hence Mai without j. The problem lies in spelling only, we read [maji] nevertheless.
  3. Telling the date we omit dzień, hence pierwszy maja instead pierwszy dzień maja – it is just like in English the first (day) of May.
  4. Many inanimate substantives have the “animate” ending -a instead of -u; unfortunately, you must memorize them all (see the vocabulary). Names of the months belong to this group (but not the names of the days of the week).
  5. If a word ends with -ia pronounced [-ja] (like amnestia), the genitive singular ends regularly in double i meaning [ji] (hence amnestii [amnestji]).
  6. If a masculine (personal) substantive looks like feminine (ie. it has the -a ending in M lp), the two rules on feminine genitive singular should be used. Hence tata – taty (“feminine” ending even if the noun is masculine).
  7. Polish has not renderings for the English articles a / an and the. Hence kwiat maku can mean a flower of a poppy, a flower of the poppy, the flower of the poppy etc. Names of plants are inanimate (hence kwiat maku), names of animals – animate (hence róg barana).
  8. If i does not denote [j], it must disappear before the ending -i due to the spelling rules: babcia [bapća] – babci [bapći].

Now try to translate into Polish (the key is in the next lesson):

  1. alcohol is absent,
  2. book of the poet,
  3. boundaries of Afghanistan,
  4. cat of the prince,
  5. Cherokee’s gift,
  6. colour of the carpet,
  7. colours of the autumn,
  8. days of the week,
  9. devil’s horns,
  10. dog of the king,
  11. doors of the bank,
  12. Father’s wardrobe,
  13. February 1st,
  14. horn of the buffalo,
  15. limits of using,
  16. Mother’s Day,
  17. (first) name is not present,
  18. rules of spelling,
  19. shoe-lace of the sporting shoe,
  20. Semptember 3rd,
  21. there is no wine,
  22. there is not a mouse,
  23. Tom’s foal,
  24. use of the apostrophe.
Dopełniacz liczby pojedynczej przymiotników
(Genitive singular of adjectives)

You have surely noticed the two endings of genitive singular of the substantives declinated like adjectives: -ego and -ej. The same endings are used by adjectives:

For the rules of spelling, if the ending of nominative singular masculine is -i, it is preserved as a sign of softness before genitive endings. To make the genitive of mój, nasz, jeden, ten, take the stem from the other forms, e.g. moja, nasza, jedna, ta. Examples:

Besides mojego, twojego, mojej, twojej also shorter forms exists: mego, twego, mej, twej. You should learn them as well.

Now please give both forms of genitive singular of bezsilny, czczy, dotyczący, duży, dziąsłowy, kolejny, krótki, mały, nasz, ósmy, pański, piąty, podstawowy, poprzedni, pozostały, pusty, setny, silny, siny, siódmy, stary, szczelinowy, szósty, trudny, twardy, tysięczny, wolny, zadziąsłowy.

If a group adjective + substantive is strict, the substantive can precede the adjective (unlike in English but like in French). As for now, remember the examples język polski ‘the Polish language’, liczba mnoga ‘plural, the plural number’. Now translate into Polish:

  1. book of this young artist,
  2. canine tooth of a certain dog,
  3. cap of that greedy poet,
  4. colour of the first kitten,
  5. continuation of the ninth lesson,
  6. door of our new house,
  7. flower of one night,
  8. foal of this pretty mare,
  9. genitive of the plural number (recall the remark),
  10. hands of that good girl,
  11. head of a long, cunning snake,
  12. horse of another rider,
  13. learning of the Polish language (recall the remark),
  14. leg of a fast dinosaur,
  15. neck of our goat,
  16. peacock of a nice lady,
  17. your (sg.) long rope is absent,
  18. there is not the plural number,
  19. trunk of your (pl.) second kid,
  20. use of my brain.
Dopełniacz liczby pojedynczej zaimków
(Genitive singular of pronouns)

Remember the abbreviations:


nominative singular genitive singular
M lp m M lp n M lp ż D lp m n D lp ż
ja mnie
ty ciebie, cię
on ono ona jego, niego, go jej
ów owo owa owego owej
ten to ta tego tej
tamten tamto tamta tamtego tamtej
mój moje moja mojego, mego mojej, mej
twój twoje twoja twojego, twego twojej, twej
nasz nasze nasza naszego naszej
wasz wasze wasza waszego waszej
jego
jej
ich

Remarks:

  1. The pronouns ja ‘I, me’ and ty ‘you (sg.)’ do not differentiate the gender, the same is in English, French and much more languages.
  2. The pronouns jego ‘his, its’, jej ‘her’ and ich ‘their’ do not differentiate the gender and are not declined at all.
  3. Notice that jego is indeclinable and it can mean ‘of him’, ‘of it’ and also ‘his’, ‘its’ as well as ‘of his’, ‘of its’. The same about jej and ich. Just compare:
  4. We can see different stems in on, ono, ona but jego, jej.
  5. The forms jego, niego, go differ in their use. Now you must remember that go is never stressed and you should use it in the phrase nie ma go tu ‘he is not here’. Read it [ńemagotu] with only the 1st syllable stressed. I will explain later when you may use jego and niego.
  6. A similar difference is between ciebie and cię. Always speak only nie ma cię tam [ńemaćetam] ‘you are not there’.
  7. The forms mojego – mego, mojej – mej as well as twojego – twego, twojej – twej are equal in their meaning. The shorter forms are used mainly in colloquial speach but also in poetry.

Koniugacja (Conjugation)

Modele koniugacji w czasie teraźniejszym
(Models of conjugation in the Present Tense)

You know how to make the forms of 2nd sg. and pl. as well as 3rd sg. of the Present Tense (and the Simple Future Tense if the verb is perfective). Now it is the time to master other forms. There exist 4 main types of conjugation in Polish. I am giving you the patterns in the table below.

  1 2 3 4 -
dawać stać robić leżeć słuchać umieć być
1 lp daję stoję robię leżę słucham umiem jestem
2 lp dajesz stoisz robisz leżysz słuchasz umiesz jest
3 lp daje stoi robi leży słucha umie jest
1 lm dajemy stoimy robimy leżymy słuchamy umiemy jesteśmy
2 lm dajecie stoicie robicie leżycie słuchacie umiecie jesteście
3 lm dają stoją robią leżą słuchają umieją są

The class a verb belongs to is only a little connected with the shape of the infinitive (being the vocabular form of the verb). As you have already known, some verbs are fully regular and you know how they are declined just looking at the infinitive (e.g. pić – pije, robić – robi, słuchać – słucha). But many verbs are less regular and you must remember their shape in the Present (or Simple Future) Tense (e.g. stać – stoi, wiać – wieje, wiedzieć – wie, jeść – je; check the meaning of the unknown words). Here are more important remarks:

Here is the list of the verbs you have learnt that go exactly after the patterns above:

1 bić (bije), chcieć (chce), dawać (daje), kłamać (kłamie), kłuć (kłuje), kuć (kuje), myć (myje), pić (pije), ryć (ryje), skakać (skacze), stawać (staje), wiać (wieje)
2 drwić (drwi, drwię), kpić (kpi, kpię), lubić (lubi, lubię), robić (robi, robię), stać (stoi, stoję), śnić (śni, śnię), wabić (wabi, wabię)
dotyczyć (dotyczy), leżeć (leży), patrzeć (patrzy)
3 mieć (ma), przedstawiać (przedstawia), sikać (sika), słuchać (słucha), zamarzać (zamarza)
4 umieć (umie)

Here is the list of the verbs you have learnt with the changes in 1st sg. and 3rd pl. We will try to formulate rules later, as for now just memorize the forms.

1 być będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą (Future)
brać biorę, bierzesz, bierze, bierzemy, bierzecie, biorą
iść idę, idziesz, idzie, idziemy, idziecie, idą
móc mogę, możesz, może, możemy, możecie, mogą
siąść siądę, siądziesz, siądzie, siądziemy, siądziecie, siądą
wziąć wezmę, weźmiesz, weźmie, weźmiemy, weźmiecie, wezmą
2 pędzić pędzę, pędzisz, pędzi, pędzimy, pędzicie, pędzą
siedzieć siedzę, siedzisz, siedzi, siedzimy, siedzicie, siedzą
3 dać dam, dasz, da, damy, dacie, dadzą
4 jeść jem, jesz, je, jemy, jecie, jedzą
wiedzieć wiem, wiesz, wie, wiemy, wiecie, wiedzą

Remarks:

Find hidden words

Once again, a zoological diagram. Find 21 Polish names of domestic animals. The list of these words is given in the next lesson.

W Ó Ł D A K Z C A K S
O K O Z I O Ł D O R A
K L A C Z N P G E O N
G O R C Z A U I Ó W T
Ę Ą Ń E Z T G R E A K
Ś I S O Y O W C A S Y
T Z K I B A R U K E D
R O D Y O Ł D Y B I N
B A K N A R A B A K I

Have you reached your learning goals?

Please repeat the material until you are sure you can do all what you should.


Previous lesson Main page Next lesson